GroenLinks maakt zicht zorgen over de woningmarkt in Veenendaal. Er is zoveel vraag naar woningen dat wachttijden alsmaar langer worden. Dit geldt zowel voor huur- als koopwoningen.

Starters zijn het meest de dupe van dit probleem. Jonge starters moeten veelal jaren wachten voor ze het huis uit kunnen of kunnen doorstromen naar een grotere woning als zij bijvoorbeeld willen gaan samenwonen. Koopwoningen zijn door de hoge vraagprijzen voor een grote groep Veenendalers simpelweg te duur. Deze “koopstarters” blijven dus vaak noodgedwongen “plakken” in hun huurwoning. Ze kunnen geen kant op en er komen daardoor geen woningen vrij. Een van de gevolgen hiervan is dat een groep jongeren vertrekt uit Veenendaal om ergens anders een leven op te bouwen. Dit alles is wat GroenLinks betreft een kwalijke zaak.

Op 13 december besluit de gemeenteraad over startersleningen. Er is 2,5 miljoen euro apart gezet om dit fenomeen in Veenendaal in te kunnen voeren. Het idee van startersleningen komt er in het kort op neer dat starters die te weinig geld hebben om de hoge koopsom van een huis op te hoesten, “gesubsidieerd” worden om zo toch een eerste huis te kunnen kopen. Er worden voorwaarden gesteld:

  • de aanvrager mag niet ouder zijn dan 30,
  • er moet een binding zijn met Veenendaal (qua werk of wonen),
  • je mag niet eerder een koophuis gehad hebben en
  • de woning (incl. alle verwervingskosten) mag niet meer dan € 225.000 kosten.

Voldoe je aan deze eisen dan kan je (de eerste drie jaar renteloos) tot maximaal € 35.000 euro lenen via de gemeente bovenop je maximale hypotheek (volgens de NHG-norm).

Het klinkt best ok, maar GroenLinks heeft een aantal belangrijke nadelen gevonden die eraan kleven. In de commissie Middelen is daarover gesproken.
Een van de punten is dat wij het heel erg vinden dat er een leeftijdsgrens gesteld wordt in het voorstel. Want waarom mag iemand van 30 nog net wel goedkoop extra lenen en iemand van 34 niet? Wethouder Van Manen legde uit: “Het college vond 30 wel een mooie leeftijd.” Een erg magere uitleg, vonden wij. Leeftijdsdiscriminatie moet je niet zomaar toepassen – daar moet je goede redenen voor hebben!
Als je wat verder denkt, moet je constateren dat iemand die net op de arbeidsmarkt start meer kans heeft op groei in salaris en dan mogelijk dus ook in de toekomst weer door zal groeien naar een duurder huis, dan iemand met een hogere leeftijd. Tja… het blijft mager, maar er valt zo misschien toch wat voor te zeggen. Het doel is immers doorstroom te bereiken voor zowel huur- als de koopwoningen. Meer dan een uiterst hulpmiddel is het uiteraard niet! GroenLinks ziet deze eis daarom in de toekomst graag verdwijnen.

Een ander belangrijk punt is de schaarste op de markt. Iedereen die enige basiskennis heeft van algemene economie weet wat er gebeurt als er veel vraag is en het aanbod klein: de prijzen zullen stijgen. Men wil immers meer betalen om het product te krijgen! Dit speelt al een heel tijdje op de woningmarkt in Veenendaal. Woningen tot €225.000 gaan nu al als “warme broodjes” over de toonbank van de makelaar. Door de invoer van de starterslening zal de vraag naar deze woningen verder stijgen. Ieder jaar komen er 50 extra “koopstarters” bij. Hierdoor wordt het niet alleen nog meer dringen voor een koopwoning, maar de prijzen zullen ook nog eens sterk gaan stijgen. Als dit zich voordoet zijn de “koopstarters” natuurlijk nog verder van huis!

De GroenLinks-fractie vindt de startersleningen een lastig onderwerp. Wij willen uiteraard met de andere fracties meedenken in een constructieve richting. Er moet gewoon iets gebeuren!
Daarom kan GroenLinks waarschijnlijk wel instemmen met de startersleningen. Niet omdat wij zitten te wachten op bovengeschetste scenario’s, maar om het feit dat niks doen zeker niet helpt en met de invoering van de startersleningen hopelijk wel enige doorstroom verwezenlijkt kan worden bij de huurwoningen. Niet meer dan enige doorstroom, want er zijn gewoon veel te weinig woningen. Wat ons betreft zullen de startersleningen dus alleen helpen als er gelijktijdig wordt ingezet op bouwen voor starters en jongeren. Zonder dat zullen wij bij de evaluatie over een jaar moeten constateren dat we de 2,5 miljoen euro beter op een andere manier kunnen inzetten voor een betere woningmarkt in Veenendaal.