Algemene Beschouwingen juli 2008
“Zo werkt dat hier niet” luidde onlangs de kop van een krantenartikel. Het bericht ging over een proefschrift van twee sociaal-geografen over Veenendaal en Amerongen. Dat was ook mijn eerste gedachte bij het lezen van het voornemen van het college om cameratoezicht in Veenendaal te gaan toepassen.
Ik ben trots op deze stad (hoewel het misschien een besmet woord is sinds Rita, maar sois). Mensen groeten hier elkaar nog op straat. Er is een rijk verenigingsleven, we kennen geen grootstedelijke problemen en de stad is veilig. Zelfs veel veiliger dan steden van dezelfde grootte. En toch duikt er plotsklaps in deze kadernota het wapen van cameratoezicht op. Waarom? Wat is er veranderd in het afgelopen jaar? Moeten we ons onveilig voelen in Veenendaal?
Nee! Een stedelijke samenleving stelt eisen aan de sociale omgang met elkaar. Is dat een samenleving waarin we elkaar vertrouwen en respecteren of is dat een samenleving die is gebaseerd op angst, bangmakerij en vijanddenken? Als er tegenwoordig over jongeren gesproken wordt, gaat het over overlast, onrust en onveiligheid i.p.v. over idealen, ambities en talent.
Ook het college stapt in deze verraderlijke valkuil. Verveling en wangedrag onder jongeren voorkom je niet door het ophangen van camera’s. En uitgaansoverlast bestrijdt je evenmin met camera’s. Dit is vrijwel altijd alcoholgerelateerd en een dronkenlap is niet zo helder om eerst te gaan kijken of er een camera hangt voordat hij zich op straat misdraagt.
Ik woon zelf midden in het uitgaanscentrum en het is in jaren niet zo rustig geweest. De horeca werkt uitstekend samen met de politie en voor een stad van ruim 60.000 inwoners is de overlast minimaal.
Maar als er camera’s opgehangen,worden voel ik me niet meer prettig. Ik heb niets gedaan en wordt toch dag-in-dag-uit bespied. Is dat het Veenendaal waar ik trots op moet zijn ?
Overigens is de huidige onderbouwing om tot cameratoezicht over te gaan onwettig. In deze kadernota wordt voor een periode van vier jaar geld gereserveerd om camera’s te installeren. Deze plaatsingsduur van de camera’s is met name gebaseerd op een financiële afweging. Dit is geen geldige rechtsgrond. Evenmin is afdoende aangetoond dat de beleidsdoelen niet op een minder ingrijpende wijze bereikt kunnen worden. GroenLinks verneemt graag van de verantwoordelijk portefeuillehouder de rechtsbasis om nu al meerjarig in deze kadernota geld te reserveren voor cameratoezicht, waar de daadwerkelijke plaatsing uiteraard ook nog via een separaat raadsvoorstel door de raad bekrachtigd moet worden? GroenLinks zal plaatsing juridisch aanvechten als op onrechtmatige gronden cameratoezicht in Veenendaal doorgedrukt wordt.
Hoe weerhoud je de jeugd dan wel van wangedrag?
Je houdt de jeugd wél van de straat door te investeren in cultuur, in sport en evenementen.
Ook een attractief cultureel klimaat is van belang. Door de verantwoordelijk portefeuillehouder is al veel werk verzet, maar op één wezenlijk punt schiet Veenendaal nog flink te kort. Dat betreft de beschikbaarheid van oefenruimte voor toneelverenigingen, zangkoren, popmuzikanten en kunstenaars. Om voor subsidie in aanmerking te komen, zijn deze amateurkunstenaars verplicht openbare optredens te verzorgen.
Een goede zaak... maar niet als ze vervolgens het geld direct kwijt zijn aan de zaalhuur van de Lampegiet, omdat ze elders niet terecht kunnen. Zoals o.a. al in het Culturele Café besproken, zullen de vierkante meters op het cultuurplein niet volstaan om in de brede behoefte te voorzien.
GroenLinks roept de portefeuillehouder bij motie op om te onderzoeken of vrijkomende gebouwen, zoals bijv. de Volksuniversiteit aan de Pollux, de Rozenbottel, CSV-locaties, de Ritmeesterfabriek of de Pnielkerk hiervoor geheel of gedeeltelijk geschikt gemaakt kunnen worden. Dit zouden fantastische podia zijn om het locatieprobleem op te lossen.
Maar ook bestaande culturele broedplaatsen zoals de kunstplaats aan de zuivelstraat kunnen wel een oppepper gebruiken. Omdat de staat van dit gebouw inmiddels zieltogend is en er bij het stedenbouwkundig kader voor het Stationskwartier nadrukkelijk is afgesproken het kunstenaarscentrum te handhaven, is fatsoenlijk onderhoud onontkoombaar. Om hier direct werk van te maken dienen wij een motie in.
En een laatste suggestie om jongeren van de straat te houden sluit aan bij het advies van de jongerenraad. Maak nu echt werk van het realiseren van starterswoningen. De wachtlijsten voor een starterswoning zijn nog nooit zo lang geweest als anno 2008 en het is niet gek dat jongeren die tot hun dertigste bij moeders op kamers moeten wonen de straat op vluchten. De gedachte om seniorenappartementen om te vormen tot jongerenhuisvesting spreekt ons zeer aan. Het comfort en ruimte van deze woningen is voor ouderen vaak onvoldoende, maar jongeren zijn hier als starterswoningen vaak zielsgelukkig mee.
Architectuur
Vorig jaar is met brede steun een motie van GroenLinks aangenomen om de beeldkwaliteit van Veenendaal te bevorderen d.m.v. het invoeren van architectuurbeleid. De portefeuillehouder is hier voortvarend mee aan de slag gegaan. Zoals in de commissie Stad geconstateerd is, is het relatief bescheiden budget wat hiervoor nodig is echter nog niet vrijgemaakt. Middels een amendement wat wij indienen wordt dit alsnog gedaan en wordt een verdere bijdrage geleverd aan de beeldkwaliteit van heel Veenendaal.
Veenendaal kan zoveel groener
GroenLinks wil vooruit met Veenendaal. Dat betekent een duurzame samenleving, waarin we niet generaties na ons opzadelen met onze sloopdrift, bomenkap en milieuvervuiling.
Veenendaal stoot nu jaarlijks 178.000.000 kilogram broeikasgas uit, ofwel drieduizend kilogram per Veenendaaler.... GroenLinks wilt de ambities van Veenendaal verleggen. Investeren in kwaliteit i.p.v. kwantiteit. Niet groter en meer, maar mooier en beter. Er zijn afgelopen jaar al te veel bomen tegen de vlakte gegaan.
Gelukkig hebben we een eerdere toezegging van de portefeuillehouder RO dat het laatste Veense bos, het Salamanderbos in tact blijft. Hij verwoordde het destijds krachtig “Bos blijft bos”. En ook behoud van het Binnenveld is voor GroenLinks zo’n kroonjuweel.
Prioriteiten
En als we het dan hebben over prioriteiten stellen, dan had GroenLinks niet de keuze gemaakt om weer structureel € 50.000 extra vrij te maken voor economische acquisitie en € 75.000 voor promotie. Met nota bene als eerste activiteit de ontwikkeling van een logo en slogan. Nu is in wereld van city- en regiomarketing les 1 is dat een logo en slogan het sluitstuk is van je promotiebeleid en niet het begin. Voer eerst de discussie waarin je je wilt onderscheiden en kijk dan hoe je dat vermarkt. Van alles wat, is nl. van niets iets.
Als wij moeten kiezen zouden onze prioriteiten veeleer in het milieu, de volksgezondheid, het onderwijs en de cultuur liggen. Ik kan dan ook nu al melden zeer gecharmeerd te zijn van een motie om meer cultuur op school te krijgen. Ook het bevorderen van sportonderwijs in het basisonderwijs is zo’n belangrijk punt. Een daaraan is onze laatste motie gewijd, als speerpunt in de commissie Welzijn al omarmd.
Tot slot wil ik nog enkele belangrijke punten kort aanstippen in deze beschouwing.
Er wordt de afgelopen maanden veel gesproken over gemeentelijke herindelingen, waarbij buurgemeenten als Rhenen en Renswoude genoemd worden. GroenLinks wil dat Gemeente Veenendaal zich hierbij cooperatief opstelt. Dat betekent geen landje-pik, maar alleen in actie komen als de bewoners van de buurgemeenten daar zelf nadrukkelijk om vragen.
Een andere opmerking betreft de nieuwbouw van de CSV. Wij vinden het jammer dat het miljoenenverlies niet meegenomen is in de kadernota. Dat had tot heel andere keuzes kunnen leiden. Uberhaupt hebben wij veel zorgen of de CSV-nieuwbouw wel op een acceptabel niveau doorgang zal vinden, mede gelet op de effecten die de mogelijke verzwaring van de hoogspanningslijn op de bouwplannen zal hebben.
En als laatste punt wil ik stilstaan bij de veranderende overheid. Hierover is 3 juli in het kader van de zwembadaffaire al uitvoerig gesproken. GroenLinks wil hier het personeelsbeleid uitlichten. Het huidige personeelsverloop verontrust ons zeer. In moderne organisaties wordt gestimuleerd dat medewerkers mondig en kritisch zijn. Wij willen het college aanmoedigen dit ook in de eigen organisatie te stimuleren van de allerhoogste ambtenaar tot aan de werkvloer.
De beleidsambtenaren zijn veelal zeer professionele en gekwalificeerde medewerkers. College én raad moeten de moed hebben vaker af te gaan op de adviezen van deze experts . Dat vraagt een open bestuurlijke cultuur waarin ruimte is voor verfrissende visies en ideeën. Of zoals mijn oma altijd zei “kritiek is een cadeautje” en “wrijving geeft glans”.
Alhoewel wij de kadernota op grote lijnen kunnen onderschrijven, weegt de voorgestelde invoering van cameratoezicht voor ons zo zwaar dat wij daarom niet zullen instemmen met de kadernota zoals die nu voorligt. Maar Einstein zei al, een avond waarop iedereen het eens is, is een verloren avond.